
Boyabat, Sinop iline bağlı, Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'nde yer alan bir ilçedir. İsmi (Boy-Abat) geniş, düz bakımlı arazi anlamına gelmektedir.
Tarih
İlçenin MÖ 600 yıllarında kurulduğu sanılmaktadır. Şehrin eski adı Germanikopolis'tir. İlçeyi ilk kuranların Gaşkalar olduğu tahmin edilmektedir. Boy, uzunluk ya da kabile, soy, aşiret; abat, mağrur ya da imar edilmiş anlamına gelse de, bir zamanlar islam ve hristiyan dünyasının sınırında bir "serhat boyu kalesi" olduğundan adının Boy-Abad olarak yerleştiği sanılmaktadır. Bir başka söylentiye göre de "uzun ova" anlamı verilir. Boyabat sırasıyla Gaşka, Hitit, Paflagonya, Lidya, Pers, Makedonya, Roma, Bizans egemenliklerine girmiştir. Bu uygarlıklar sırasında şehre hakim büyük bir kayalık tepe üzerine yapılan Boyabat Kalesi zaman içinde şehrin öneminin artmasına ve gelişmesine büyük katkı sağlamıştır. Boyabat yöresi Danişment hükümdarı Gümüş Tegintarafından Türk İdaresine katılmış, Selçuklu, Candaroğulları dönemlerinden sonra 1461 yılında Fatih Sultan Mehmet dönemindeOsmanlı hakimiyetine girmiştir.
İlçe, Osmanlı zamanında Kastamonu Sancağına bağlı bir kadılıktır. Tanzimat devrinde Boyabat nahiyeye çevrilmiş, 1868 yılında da kaza yapılmıştır. İlçede Osmanlı Devleti'nden kalma birçok eser vardır. Akmescit Camii, şu anda harebe halinde olan Çay Mahallesindeki Medrese, Daylı Türbesi, AşıklıTekke Türbesi, Büyük Cami, Bekir Paşa Su Kanalı vs. İlçe Cumhuriyet dönemindeSinop iline bağlı bir ilçe olurken gelişmesini de hızla sürdürmektedir.[3]
Konum
Boyabat; doğuda Durağan, batıda Hanönü-Taşköprü, kuzeyde Ayancık-Sinop Gerze ve Erfelek, güneyde Saraydüzü - Kargı İlçeleriyle çevrilidir. Arazi 2., 3., 4. jeolojik zamanda oluşmuştur. Arazi, yüksek dağ dizilerinden oluşmuştur. Çöküntüler ve sel yarıkları da dikkati çekmektedir. İlçeden Kızılırmak'ın kolu olan Gökırmak geçmektedir.
Ekonomik hayat
İlçe ekonomisi, sanayi, tarım, hayvancılık ve orman ürünlerinden oluşmaktadır.
İlçede, 30450 ha tarım arazisi mevcut olup, bunun %50'si tarla bitkileridir. Başlıca tarım ürünleri; buğday, arpa, çeltik, fasulye, şeker pancarıdır. Boyabat tarım ürünü olarak pirinciyle tanınmıştır.
İlçede, 100296 hektar orman arazisi vardır. Orman ürünleri; 14000 m3 tomruk, 350 m3 tel direk, 3500 m3 maden direk, 13000 m3 kağıtlık odun, 18350 m3 lift-yonga odun, 6500 m3'te yakacak odundur.
İlçede, 33000 koyun, 650 saf kültür sığır, 6700 kıl keçisi, 11500 kültür melezi sığır, 320 tiftik keçisi, 8700 yerli sığır, 1050 manda, 260 at, 145 katır ve 1040 eşek bulunmaktadır.
İlçede sanayi kuruluşlarınca (Toprak Sanayi) üretilen mallar ticaret alanında önemli yer tutar. Haftada iki defa kurulan pazar, ilçe çevresinde üretilen ürünlerin değerlendirilmesinde önemli rol oynamaktadır. İlçede, Devlet ve Özel sektöre ait 5 adet banka şubesi vardır. Bunlar T.C. Ziraat, Halk Bankası, Türkiye İş Bankası, Şekerbank ve Akbank’ tır. Sanayi ve Ticaret Odası mevcuttur. 20 adet Tarımsal Kalkınma Kooperatifi, 22 adet Tarımsal Sulama Kooperatifi, 63 adet Yapı Kooperatifi, 2 adet Tüketim Kooperatifi, 4 adet Motorlu Taşıt Kooperatifi, 1 adet Küçük Sanayi Sitesi Kooperatifi, 1 adet Esnaf ve Sanatkârlar Kefalet Kooperatifi mevcuttur.[4]
Nüfus ve demografi
Şehir nüfusunun çoğunu zamanında köylerden veya şehir merkezinden göç eden ve emeklilik sonrası geri dönen kesim oluşturur. 2000'li yıllardan sonra ilçe belediyesi şehirde gelenekselleşen panayırın yanına tiyatro festivalini de ekleyerek şehirdeki kültürel etkinlikleri arttırmaya çalışmaktadır.
Yıl |
Toplam |
Şehir |
Kır |
1965[5] |
62.710 |
9.418 |
53.292 |
1970[6] |
61.270 |
11.312 |
49.958 |
1975[7] |
60.441 |
13.139 |
47.302 |
1980[8] |
60.575 |
14.397 |
46.178 |
1985[9] |
60.470 |
17.144 |
43.326 |
2000[10] |
45.193 |
24.681 |
20.512 |
2007[11] |
42.433 |
25.885 |
16.548 |
2008[12] |
42.978 |
25.694 |
17.284 |
2009[13] |
42.996 |
25.271 |
17.725 |
2010[14] |
43.289 |
25.952 |
17.337 |
2011[15] |
43.416 |
26.467 |
16.949 |
2012[16] |
43.139 |
26.586 |
16.553 |
2013[17] |
43.838 |
26.121 |
17.717 |